Leeschallenge met Kinderboekenjuf: De tuin van de walvis / Toon Tellegen ; Annemarie Van Haeringen

Wie ‘Toon Tellegen’ zegt, zegt naar alle waarschijnlijkheid ‘dierenverhalen’. Inmiddels zijn er heel wat dikke verzamelbundels verschenen met korte dierenverhalen. Allemaal gaan ze over dieren die allemaal even groot zijn, en bij elkaar op bezoek komen, of elkaar brieven schrijven. En alles wat je niet in brieven kunt zetten, kun je in Tellegens dierenuniversum ook gewoon aan elkaar vertellen. Mijn favoriet, en wel met stip, verhaal blijft dat van de eekhoorn en de mier die willen uitzoeken of ze elkaar zullen missen. Dit verhaal kun je in de dikke paarse bundel “313, Misschien wisten zij alles”, terugvinden op bladzijde 130.

Met “De tuin van de walvis”, een boek uit 2015 dat in 2016 bekroond werd met een Zilveren Griffel, schreef Tellegen voor het eerst een langer verhaal over één dier, de walvis. Die heeft wel al een fontein, maar hij wil heel graag een tuin op zijn rug, met een bank waarop dieren die op bezoek willen komen, kunnen gaan zitten.

Er moeten bomen in zijn tuin komen waarin appels en peren kunnen groeien, zodat de dieren iets te eten hebben. Aan alles heeft de walvis gedacht om het de dieren naar hun zin te maken. Hij schrijft een brief aan de sprinkhaan, waarin de walvis uitlegt dat hij middenin de oceaan woont, en of het wel mogelijk is dat de sprinkhaan bij hem een tuin komt aanleggen.
Tellegens dierenverhalen hebben een licht absurde toon, en toch kun je je als lezer helemaal voorstellen dat een dier iets heel graag zou willen. Zo weet ik dat als ik over de Olifant van Tellegen lees, dat die heel graag wil klimmen. (En telkens met een donderend geraas weer naar beneden valt.)

Dat is in dit verhaal niet anders, en dat is als een warme deken waaronder je knus kunt verdwijnen, om verder in de wondere dierenwereld van Tellegen te duiken. Annemarie Van Haeringen voorzag dit verhaal van prenten in kleur, die als de neushoorn en het nijlpaard langs komen varen bij de walvis, in een papieren bootje, doen denken aan wat ze eerder deed met “Kleine Ezel van Rindert Kromhout (voor kleuters vanaf een jaar of vier). Haar stijl is luchtig en humoristisch, en dat komt ook “De tuin van de walvis” ten goede. De walvis wordt er nog enthousiaster door, en het hele boek sprankelt zowel door de tekst als door de illustraties. Telkens krijgt de lezer ook mee wat het betekent om te zijn wie je bent, zonder dat het echter belerend over komt. Er zijn een aantal dingen die de walvis niet meer mag doen, nu hij een tuin op zijn rug heeft. Hij kan zijn tuin dan nog zelf niet zien ook, en dat vindt hij erg jammer. De sprinkhaan geeft de walvis echter een spiegel, waardoor die wél naar zijn tuin kan kijken. Hij zal echter nooit meer mogen opspringen en neerkomen in het water, omdat de tuin dan van zijn rug af zal vallen.

Maar dat is precies wat de walvis doet, en dat legt hij uit in een laatste brief aan de sprinkhaan. Dat is niet erg, want hij heeft zijn fontein nog.

“De tuin van de walvis” is als de gezelligheid van een haardvuur, middenin de winter, in een klein huisje in het bos. Of is het als een bank en een tuin op de rug van een walvis?

De tuin van de walvis / Toon Tellegen ; Annemarie Van Haeringen.- Amsterdam : Querido, 2015.- 55p.: ill.- ISBN 978 90 451 1760 7

Ideeën om met dit boek aan de slag te gaan in een kringgesprek:

• Kan jij alle dieren die in dit verhaal voorkomen opsommen?
• Als jij zou mogen kiezen, op welke gekke plek zou jij dan een tuin willen? Wat moet er in jouw tuin allemaal voorkomen?
• Kan dit verhaal echt gebeurd zijn?

Nog een tip:

• "Beeldsmederij De Maan", een theatergezelschap uit België, bewerkte dit boek voor theater, bedoeld voor kinderen.

Trailer "De tuin van de walvis"

Meer lezen over walvissen in kinderboeken vanaf negen jaar:

• De meest eenzame walvis ter wereld / Kim Crabeels ; Sebastiaan Van Doninck: moeilijker behapbaar dan de dierenverhalen van Toon Tellegen, en je hebt er misschien meer leeservaring voor nodig. Over een meisje dat alleen woont met haar papa, en wat troost af en toe goed kan gebruiken.