zondag 23 september 2007

Boven is het stil / Gerbrand Bakker

Helmer, een oude vijftiger, wonend op het Hollandse platteland, maakt thuis schoonschip. Hij doet zijn oude vader naar boven, en haalt de woonkamer leeg. Hij vernieuwd de boel, herschildert, ruimt op.Helmer is al jaren een vervanger van zijn broer Henk, zijn tweelingbroer. Toen hij stierf, jaren geleden, werd Helmer door zijn vader meteen als zijn opvolger op de boerderij gebombardeerd. Helmer heeft zijn hele leven onder de koeien en op de boerderij van zijn vader doorgebracht. Wanneer een boer uit de buurt emigreert naar Denemarken, gaat Helmer nadenken. Hoe ziet hij zichzelf? Hoe moet hij verder? Wie is hij? En vooral: hoe zal de relatie met zijn vader evolueren? Een prachtig, rustig, stil boek. Soms lijkt het alsof je naar een film kijkt, eentje in Hollandse traditie, waarbij elke tik van een glas op de keukentafel, of bestek op een bord, hoorbaar moet zijn. Het verhaal wordt in de ik-vorm verteld, zodat de betrokkenheid voor de lezer nog groter wordt. Het hele boek door merk je: hier is een eenzaat aan het woord, een eenzaat die zoekend is. Zoekend naar wat en hoe, vooral wanneer de vriendin van Henk opduikt. Zij was erbij toen Henk verdronken is. Zij wil nu weten wat er van Helmer geworden is, maar Helmer denkt dat ze in zijn leven wil inbreken ; dat Riet in hem de vervanger van haar grote liefde, die zijn broer voor haar was, ziet. Er wordt geruzied, maar in de geest van dit boek, wordt dit gegeven ook op een heel rustige manier verwoord. De lezer krijgt nooit het gevoel dat er "nu eindelijk eens iets moet uitgesproken worden en dat is sterk. Je kijkt er vanop een afstand naar, en toch voel je je betrokken. Prachtig, klein verhaal dat speelt op het Hollandse platteland.
Boven is het stil / Gerbrand Bakker.- Amsterdam : Cossee, 2006.- 264p.- ISBN: 9059361067