Jani Kekke is erg goed in mensen in slaap strooien. Op een keer maakt hij echter een fout, en valt de koningin voor 100 jaar in slaap… Jani Kekke zoekt hulp van Tim, die helemaal blauw is, wat betekent dat hij een uitstekende dagdromer is. Maar Jani overtreed de regel waarin staat dat Kekkes zich niet aan mensen laat zien…
Fijn boek met heel wat herkenning wat betreft andere verhalen: het in slaap strooien van mensen? Klaas Vaak. (Bas Maliepaard maakt op zijn site ook gewag van Wiplala, maar het is al te lang geleden dat ik dat boek nog las om me dat te herinneren) 100 jaar slapen? Doornroosje. Het fijne is ook dat Klaas Vaak en Doornroosje ook door Tim in het boek worden herkend, maar niet door Jani Kekke. Aan het begin van het boek bedacht ik nog: “niet wéér een zoveelste jongetje met de gave om een klein mannetje, dat niemand anders kan zien, te zien”.
Ik moest mijn mening echter bijstellen. Het is een geestig boek, met fijn uitgewerkte personages, elk met hun eigen karakter, waar je als lezer aan gehecht geraakt. In die mate dat je het jammer vindt dat Jani aan het eind van het boek aan Tim een briefje schrijft, dat Tim hem niet meer zal zien. (Maar Jani hem wel, dat maakt het een beetje goed)
Het zich tonen aan “blauwe” mensen is bijzonder gevaarlijk, voor Kekkes. Zij zouden weleens het bestaan van Kekkes kunnen gaan verklappen! Van blauw-groene mensen, zoals de koningin, valt niet zoveel te vrezen. Zij zijn ook bedreven in dagdromen, maar niet zo erg als Tim. Om verborgen te blijven voor hem, vertelt Jani wanneer hij zijn blunder opbiecht, moest hij heel snel zand strooien, wanneer Tim héél even niet keek, of net zijn ogen even dichthad.
Gele mensen zien helemaal niets, en weten niets van dagdromen af, zoals Tim’s ouders. Ook dit is een redelijk klassiek gegeven: zij willen dat Tim tenisser, honkbalspeler, schaker, voetballer, tekenaar, of dat liefst allemaal, wordt. Maar Tim dagdroomt liever. Tim draagt een bril, en tijdens het dagdromen gaat hij alweer op zijn bril zitten. Maar hij hoeft niet scherp te zien, dus laat hij het maar zo. Dat is het begin van het boek, en dat zet een beetje de toon.
De hulp die Jani met hulp van Tim, aan de koningin wil bieden, namelijk zijn blunder rechtzetten, kan niet zomaar worden uitgevoerd. Maar ook dit gegeven wordt niet saai. Tim krijgt les van een focusleraar, iemand die oranje is: meneer Stievens. Op pagina 45-46 wordt het voor de lezer ietwat chaotisch: “Mijnheer Stievens liep heen en weer in de studeerkamer. Tim zat aan tafel, met een nieuwe stapel oefeningen voor zich. Jani Kekke zat op zijn schouder (Meneer Sievens kan hem niet zien, net als Svetlana later in het boek, en de auteur gaat hierover niet in de fout, ook niet bij de blauwgroene persoonlijkheid, die de koningin is.) “Focussen”, zei meneer Stievens, “is de basis voor elk succes.” Hij keek Tim serieus aan en tikte met zijn vinger tegen de zijkant van zijn hoofd. “Erbij blijven”, zei hij. “Hoofd erbij houden, daar gaat het om.” “Waar gaat dit over?” Jani Kekke sprong op tafel, liep over het papier en bekeek de oefeningen aandachtig. “Ik moet leren focussen”, fluisterde Tim. Meneer Stievens hield zijn hand naast zijn oor. “Wat zei je daar?” “Ik moet leren me te focussen,” zei Tim hardop. “Waarom?” Vroeg Jani Kekke. “Inderdaad! Zei meneer Stievens. “Focussen is de basis voor je ontwikkeling”. “Voor je ontwikkeling”? Vroeg Jani Kekke aan Tim. “Wat heb je daar aan? Het is vast niet zo belangrijk als de koningin wakker maken. Hoelang duurt dit?” “Je dagdroomt te veel”, zei meneer Stievens. Hij ging half op de tafel zitten en leunde naar Tim over. “Maar dat kun je afleren.” “Hé?” zei Jani Kekke geschokt.( …). Gelukkig wordt er wel duidelijk gemaakt wie wat wanneer zegt.
Op de tekening op pagina 53 staat iets wat totaal niet klopt met wat de tekst zegt, en dat zou wel mogen, aangezien de tekening letterlijk weer moet geven wat de tekst zegt: “Svetlana hield haar kopje hoog in de lucht. Haar andere hand hield ze angstig tegen haar hart.” Maar ik zie dat ze haar hand voor haar mond heeft… Het originele van dit boek bestaat erin dat Jani Kekke echt wel beseft dat hij overtreding na overtreding begaat, door mensen buiten hun tijd om in slaap te strooien. Jani is absoluut geen held, maar “een wezentje van vlees en bloed” zou je kunnen zeggen. Dat maakt het boek zowaar geloofwaardig, met al zijn sprookjeselementen. Het is fijn dat het goedkomt, dat de dokters, die bedreven zijn in neurotische ziekten, psychische kwalen en dergelijke, Svetlana geloven wanneer zij zegt dat ze au-pair en helderziende uit Rusland is. Je hebt ook nooit het gevoel dat er elementen in het verhaal worden bijgesleurd. Jani heeft in het boek van Doornroosje gelezen dat de prinses 100 jaar sliep, maar gelooft daarom nog niet dat de koningin ook kan wakkergezoend worden voor haar tijd. Dat is echter precies wat wél goedkomt. De koningin vindt ook de “allerkleinste tekening van de wereld” die Tim maakte, erg mooi, wanneer ze na haar “ziekte” toch de aula in de school kan openen. Ook hier worden “melige elementen” die als “eindgoed-algoed” kunnen worden bestempeld, ontkracht. Tims ouders zijn heel fier op hem, en ze sturen hem op tekenschool. Maar dat wil niet zeggen dat ze nu niet meer vinden dat hij en en en en en moet worden…
Fijn boek.
Jani Kekke en de blauwe dagdromer / Lisa Boersen met illustraties van Linda Groeneveld.- Nieuw-Amsterdam, 2007.- 978 90 468 0251 9
