Nog een oorlogsverhaal. Alleen wordt dat in dit boek nooit heel erg expleciet, al is dat gegeven wel voortdurend aanwezig. Wanneer Elske meegaat met tante Gé, die ze anders nooit bij naam noemt en het nu toch doet, staat er zelfs in de tekst dat ze vergeten is om de gele ster van Elskes jas te doen. Dus Elske is een Joods meisje dat – waarschijnlijk – bij een familie die in dat grote huis woont, onderduikt. Samen met nog andere mensen, waaronder Leendert. Zij mogen nooit de telefoon opnemen: dat mogen alleen tante Gé, Ingrid en Klara, die Elske “nichtjes” moet noemen en oom Ko. Ze heeft ook een andere familienaam gekregen.
Ze leert lezen en schrijven, met behulp van een letterdoos, en maakt al heel snel eigen versjes.
Alles draait om de familie en het grote huis, en wat ze doen. Af en toe sijpelt er iets van het gegeven “Oorlog” door, en dat mensen geen auto’s meer hebben. De oorlog wordt tastbaar als de mensen uit het grote huis alle waardevolle bezittingen in een kuil in de tuin begraven, of wanneer er weer een lege plek aan tafel is. Elske weet niet goed wat ze hiermee aan moet, merkt de lezer, maar het beukt nooit op de lezer in, en het verhaal blijft luchtig van toon. Juwelen van stras, slaat op een cadeautje van geslepen glas (nepjuwelen, dus, dat de hele familie krijgt wanneer ze bij Oom Jo’tje in Het Silveren Seepaerd gaan dineren. Later in het boek wordt net dat restaurant gebombardeerd. Elske heeft trouwens een vogel met een oogje van blauw gekozen. Waarom het boek deze titel heeft, Juwelen van stras, dus, is mij niet geheel duidelijk, en dat het over juwelen van Stras gaat, geslepen glas, biedt mij ook geen meerwaarde. De tekeningen zullen bovendien niet echt meer twaalfjarigen aanspreken. Toch is dit als geheel een mooi en goed verzorgd boek, waarmee een jonge lezer weer wat opsteekt over hoe het in oorlogstijd geweest kan zijn. Ook in dit boek wordt het verhaal verteld vanuit een “ik” perspectief, wat de betrokkenheid van de lezer kan vergroten.
Juwelen van stras / Carli Biessels ; Martijn van der Linden.- Tielt : Lannoo, 2009.- 93p.: ill.- ISBN 978 90 209 8189 6