woensdag 4 december 2024

Victoria Vilein: Het juweel van de keizer / Maartje van der Laak ; Kristien Dieltiens


Maartje van der Laak schreef eerder al over de de familie Vilain  in haar boek 2031: Het einde van België? Dit boek voor 15+ schreef ze samen met Stefan Sottiaux. Een ongemeen boeiende inkijk over hoe de Belgische grondwet tot stand kwam.

Met Victoria Vilein : Het juweel van de keizer geeft ze vorm aan het jongere zusje van Charles Vilain, een van de auteurs van de Belgische Grondwet. Een brief van 200 jaar geleden zette Maartje aan tot het schrijven van een boek over haar: het meisje kan met de dieren praten, en ze droomt ervan om te kunnen vliegen.

Tegelijk legt dit boek de Grondwet op een begrijpelijke manier uit aan kinderen vanaf een jaar of tien. Dat gebeurt vanuit het Kasteel Wissekerke, dat je vindt in de Oost-Vlaamse gemeente Bazel, en waar de familie Vilain destijds verbleef als ze niet in Brussel waren. Ze hebben een aparte grafkelder op het dorpsplein. Het verhaal speelt zich af rond 1830, toen België onafhankelijk zou gaan worden.

Victoria Vilein : Het juweel van de keizer is spannend, interessant, realistisch en verrassend.

Kristien Dieltiens leefde zich uit om schilderijen van de dieren die in en rond het kasteel wonen, te maken. De illustraties verlichten de tekst en je raakt moeilijk op de details uitgekeken. Het is haast jammer dat de tekeningen in grijstinten in het boek staan.

Victoria Vilain is het meisje waarover dit boek gaat. Door de kinderen die rond het kasteel op het veld moeten werken, wordt ze echter "Victoria Vilein" genoemd, omdat ze zonder meer een verwend nest is als ze op het kasteel aankomt. Ze is eerder uit Brussel, waar ze met haar familie woont, moeten vluchten omdat daar een opstand is uitgebroken. Een trip naar het andere verblijf van haar ouders ziet ze helemaal niet zitten. Bovendien zal ze daar geen chocolade te eten krijgen, en dreigt er hongersnood. Dat is voor iemand die het gewend is om op haar wenken bediend te worden geen pretje.

Victoria is als het verhaal begint onuitstaanbaar irritant. Maar van der Laak neemt goed de tijd om haar vorm te geven en haar te laten groeien en ontwikkelen. Ze mag dan al een kind van haar tijd blijven, ze wordt terecht een soort van heldin in dit verhaal. Het boek deed me ook vaak denken aan Animal Farm van George Orwell, waar de dieren het op een akkoordje gooien en zelf wetten gaan stellen. Het is ook wat van der Laak in dit boek doet: op deze manier legt ze op een eenvoudige manier uit hoe wetten tot stand komen, en ook hoe de Belgische Grondwet er kwam. Dat doet door de dieren in en rond het kasteel Wissekerke dat te laten doen voor "hun" omgeving" alleen. Dat maakt "Victoria Vilein" tot een soms vrolijk boek met soms erge gebeurtenissen en lesjes geschiedenis, die ik u graag zelf laat ontdekken.

De Grote Raad

De Grote Raad waaraan de dieren op en rond het kasteel 's nachts vaak samenkomen is soms een beetje langdradig, maar het loont de moeite om je als lezer daardoorheen te worstelen, want het wordt alleen maar beter. Dat toont weer aan dat een goed (kinder) boek gewoon een goed boek is. Wat zich op de zolder van het kasteel afspeelt wordt best  gekaderd tijdens het lezen, al doet van der Laak dat ook zelf in het verhaal. Het laat ook zien dat niet alles met de bril van wat we nu weten, kan of moet worden bekeken.

Dat ook dieren een belangrijke rol krijgen in dit boek komt het boek zeker mee ten goede. Op deze manier kan je heel veel conflicten op een ietwat lichtvoetigere manier uitleggen en wordt ook dit boek nooit te zwaar op de hand. Er dient zeker ook te worden opgemerkt dat aan dit boek gedegen onderzoek vooraf ging. En voor wie wil: Kasteel Wissekerke is ondertussen een museum rond de Belgische Grondwet, waar van der Laak zelf aan de inrichting ervan meewerkte. Haar achtergrond als historica maakt haar boeken uiterst geloofwaardig.

Voor leergierige (veel) lezers vanaf een jaar of tien die op een lichte manier willen kennismaken met de Belgische Grondwet is "Victoria Vilein" zeker een aanrader. Ook voor wie een spannend boek wil lezen is dit boek erg geschikt. En oh: voor (kleine) mensen die houden van kunst en krachtige illustraties is dit boek ook een topper. Het portret van Victoria Vilain en haar moeder, geschilderd door Jacques-Louis David  is te bewonderen in The National Gallery in Londen.

Victoria Vilein: Het juweel van de keizer / Maartje van der Laak en Kristien Dieltiens.- Eke: De Eenhoorn 2023.- 287p.: ill.- ISBN 978 94 6291 741 5

Geen opmerkingen: