Lezen is een feest! (28) "Bedtijd" en "Klaarwakker"

Twee kartonboekjes die LGBT-gezinnen tonen

Er verschijnen steeds meer boeken met personages die tot nu toe weinig tot nooit aan bod kwamen in de literatuur. Was dat wel het geval, dan werd het "verschil" vaak geproblematiseerd. Het verschil werd de kern van het verhaal. Denk hierbij aan adoptie, handicap, culturele verschillen, holebi-gezinnen en meer.

Het kan anders!

Diversiteit moest worden opgelost, aangepakt of uitgelegd. In deze kartonboekjes, geschikt voor peuters en de volwassenen rondom hen, is dit niet langer het geval, en zijn de situaties zoals ze zijn. 

In “Klaarwakker” is een naamloos jongetje samen met de kat des huizes als eerste wakker. Zijn mama’s en zusje slapen nog.

In “Bedtijd” woont een meisje samen met twee papa’s en een hond. Ze wil na het tandenpoetsen graag naar bed, maar hoe moet dat als de hond nog wil spelen, en er met een knuffelbeer vandoor gaat? 

Vertaald uit het Spaans

De boekjes zijn uit het Spaans vertaald door Johanna Pas en verschijnen in het kader van een Europese samenwerking tegelijk in het Catalaans, Lets, Kroatisch en Tsjechisch. Oorspronkelijk werden ze geschreven door Lawrence Schimel (°1971). Hij schrijft in het Spaans en Engels en heeft als schrijver/redacteur al meer dan honderd boeken op zijn naam staan in heel uiteenlopende genres: van fictie tot graphic novels, poëzie, kinderboeken tot zelfs een kookboek.

Hij won diverse prijzen waaronder de Lambda Literary Award, de Spectrum Award en de Independent Publisher Book Award. Hij woont in Madrid, waar hij naast schrijver ook als literair vertaler werkt.

De illustraties bij “Klaarwakker” en “Bedtijd” zijn van Elina Braslina (°1988). Ze komt uit Letland. Ze illustreerde bijna twintig boeken voor kinderen en young adults en werd in Spanje diverse keren genomineerd, en ontving tweemaal de Zelta Ābele Award for Book Design (2014 en 2015). 

Ze ontving ook de Jānis Baltvilks Baltic Sea Region Award in 2017. Momenteel werkt ze voor de Letlandse studio Atom Art aan de animatiefilm Jacob, Mimmi and the Talking Dogs.

Geschikt om door de lucht te vliegen

“Bedtijd” en “Klaarwakker” zijn uitgevoerd in stevig karton, met afgeronde hoeken, zodat grijpgrage peuterhandjes deze boekjes goed kunnen vastnemen en ze zich daarbij niet kunnen verwonden, mocht er een boekje door de lucht gaan zeilen. 

In felle kleuren wordt in elk boekje één moment van de dag uitgelicht, en wel op rijm. Elke bladzijde bevat een zin of twee. De illustraties zijn cartoonesk, maar erg duidelijk, met grote ogen voor de personages. Deze combinatie maakt dat deze kartonboekjes zich onderscheiden van de vele aanwijsboekjes die we vaak voor peuters in de boekhandel kunnen terugvinden.

Bovendien kunnen ook oudere kinderen tot pakweg de eerste kleuterklas vast van deze boekjes genieten, omdat zij de situaties in de boekjes zullen herkennen. Honger hebben als je ’s morgens wakker wordt (‘Ik hoor iets grommen. Is het mijn buik? Het is de poes, ze kruipt door het luik’) of na onverwachte actie als je naar bed moet, niet kunnen slapen. (‘Alleen ik heb nog geen slaap. Dus tel ik schaap na schaap na schaap’)

Bedtijd / Klaarwakker / Lawrence Schimel, Elina Braslina.- Antwerpen : Kartonnen Dozen, 2018.- 18p.: ill. - ISBN 978 94 9095 227 3 - 978 94 9095 226 6

(Deze bespreking verscheen eerder op de webstek van ZIZO)