zondag 31 maart 2013

"De twee jaar nadat" van Steef van Gorkum: helemaal als het leven zelf.

“Papa weet niet meer wie ik ben”


‘De twee jaar nadat’ is al het vierde boek in het’ ABC Yourself’-project.  Jongeren bloggen er hun ‘alfabet’ bij elkaar, met schrijfbegeleiding door Edward van de Vendel.  De boeken worden uitgegeven door Lemniscaat.
‘De twee jaar nadat’ van Steef van Gorkum volgt na ‘Hé maisje!’ van Iduna Paalman, Matthijs Meinema schreef ‘Wij gaan hele goede vrienden worden’.  ‘Iemand die terugzwaait’ is van Djoeke Ardon.
Thijs’ vader is verdronken tijdens het zwemmen op vakantie.  Na de begrafenis van zijn vader, gaat het leven weer zijn gewone gang.  Althans, dat is wat Thijs graag zou willen.  Maar hij merkt dat hij het toch erg moeilijk heeft met de dood van zijn vader.
Hij heeft een stel erg goeie vrienden, die hij stuk voor stuk al heel lang kent: Jonathan, Gerard en Michal. Op café leert hij Joanna kennen, op wie hij verliefd wordt.
Thijs is achttien op het moment dat ‘De twee jaar nadat’ begint. Chronologisch gunt van Gorkum zijn lezers een inkijk in het verwerkingsproces dat Thijs door moet, tot drie jaar na het overlijden van zijn vader.

In 175 bladzijden slaagt Steef van Gorkum erin om zijn personages haast vrienden van de lezer te laten worden. Het boek draait om Thijs en de zijnen en hoe ze allemaal doorgaan met leven, nadat de vader van een van hen sterft, en een leegte achterlaat. Thijs haalt in cursief gedrukte tekst af en toe herinneringen naar boven aan zijn vader, en in deel vier van het boek rekent hij af met zichzelf: zijn vrienden beslissen voor hem dat het goed zou zijn om de plek te bezoeken waar zijn vader is verdronken.  Van Gorkum maakt dit gegeven bijzonder krachtig, zonder ooit een keer sensationeel te worden. Thijs heeft het hier heel erg moeilijk mee, en sluit zich af, maar zijn vrienden slagen er toch in hem erg te doen huilen om zijn vader. Deel vier focust eigenlijk als enige deel op de dood van zijn vader, maar de lezer merkt wel op dat Thijs’ vader erg aanwezig blijft.
Van Gorkum vertelt het verhaal van Thijs in de ik-vorm, vanuit het standpunt van Thijs. Af en toe laat hij iemand uit Thijs’ vriendenkring aan het woord als ik-figuur, zonder dat dat meteen duidelijk is. Al begint hij er wel altijd netjes een hoofdstuk mee. Zo kan de lezer wel snel inpikken.
‘De twee jaar nadat’ is helemaal op maat van jongeren, zoals van Gorkum zijn Thijs vormgaf: achttien jaar, met twijfels of hij het wel goeddoet, een stel goeie vrienden met wie hij feest na etentje na fuif afschuimt, maar bij wie hij ook terecht kan met zijn angsten en twijfels, die in dit boek vooral voortkomen uit wat er met zijn vader is gebeurd. Thijs laat er zelfs een perfecte studentenkamer voor staan, nét nadat hij ze heeft ingericht: ze is te perfect, het is te sterk in orde. En dat kan niet. Dat mag niet. Het hoort helemaal niet allemaal zo goed te gaan, want Thijs voelt zich eigenlijk helemaal niet goed.
Zijn Christelijk geloof helpt hem wel, in die zin dat Thijs gelooft dat God goed voor zijn vader zal zorgen. Dat is een bijzonder krachtig gegeven in ‘De twee jaar nadat’, en bijzonder gedurfd in een tijd waarin geloven helemaal niet meer zo vanzelfsprekend lijkt. Persoonlijk vind ik de gedachte dat je troost kan vinden in (een) God, en ervan overtuigd kan zijn dat je dierbaren goed terechtkomen, bijzonder rustgevend.
Toch slaagt Thijs er na een kerkdienst, die hij samen met zijn vrienden bijwoont, behalve met Jonathan omdat hij homo is, en dus eigenlijk niet welkom is in de kerk (“blabla”, vindt Thijs dat), om daar ruzie te maken met de voorzanger, omdat hij het eigenlijk volstrekt niet eens is met de vertaalde teksten uit het Engels.  Daarna neemt hij prompt de beslissing om niet meer naar die kerk te gaan.

“De twee jaar nadat” is een bijzonder warm, soms vrolijk, soms triest boek, helemaal als het leven zelf.

Extra: "De twee jaar nadat: soundtrack"

De twee jaar nadat / Steef van Gorkum.- Rotterdam : Lemniscaat, 2012.- 175p.- ISBN 987 90 477 12 3 – 15+

Geen opmerkingen: