Zeldzaam prachtboek in jachtige tijden...

Er was eens een goudvis

En die goudvis was een meisje.
De oude vrouw had haar in een vissenkom gestopt
En hield haar daar.
Maar de goudvis was een meisje.
Haar wereld was niet groter dan haar vissenkom.
Soms zag ze een vinger die op het glas tikte
Of een groot oog dat naar haar staarde.
Aan de andere kant van het glas.
Toen ging de oude vrouw dood.
De vissenkom brak in duizend stukjes.

Met ‘De verteller van Beorga’ schreef Saskia Maaskant haar debuut, een fantasyverhaal. Dat boek werd in 2010 genomineerd voor de publieksprijs van De Zoute Zoen. Het eindigde op de derde plaatst.

‘Kieuw’ is genomineerd voor de Dioraphte Jongeren Literatuurprijs 2014. Wie deze prijs in de wacht sleept, weten we op 23 april.

 ‘Kieuw’ is het verhaal van Filia, een 18jarig meisje dat na de dood van haar oma in haar huis blijft wonen. Omafelie, zoals Filia haar noemt. Nadat Filia’s moeder is overleden, bleef Filia bij oma inwonen. Oma’s huis is oud, en altijd donker. De gordijnen zitten de hele tijd dicht. Filia komt net als haar oma nooit buiten. De enige bezoekers zijn Timber, de postbode, en Waldemar, de boodschappenbezorger, want zelf boodschappen doen kan Filia niet.

 Het boek begint met een zwarte bladzijde, waarop de tekst over een goudvis in een vissenkom staat. Het verhaal begint met Timber, die een brief voor Filia komt brengen. Hij hoopt dat het met haar goedkomt. Het blijken de laatste woorden van Omafelie te zijn. “20.000 mijlen onder zee”. Het boek van Jules Verne. Het lievelingsboek van Omafelie  Met dit boek begint en eindigt veel voor Filia. En voor oma. Zo zal snel blijken.

 Filia vindt oma’s dagboek, waarin zij begon te schrijven in 1955. Filia ontdekt veel parallellen tussen oma en haarzelf. Allebei zijn ze eenzaam. Maar oma had wel een beste vriend. Iemand met een groot geheim…

 Als Kers op een dag bij Filia intrekt, kantelt haar wereld. Kers is vrolijk, en wil van dat sombere huis iets moois maken. Zij trekt Filia uit haar isolement, zij het langzaam. Want Filia is erg onzeker. Maar met Kers erbij lukt het haar. Ze gaat alleen naar de winkel, en zoekt een baan.

 Maar Filia wil vooral weten wat oma in haar dagboek schreef. Die schrijfsels bepalen Filia’s leven op een drastische manier.

 Dit dagboek maakt “Kieuw” eigenlijk zo bijzonder. Want al begint “Kieuw” bij kleindochter Filia, een kluizenaarsmeisje tegen wil en dank, “Kieuw” gaat vooral over haar oma. Zij neemt de lezer mee in haar wereld, met een tirannieke vader, en een heel bijzondere vriend.

 Die vriend maakt dat “Kieuw” een boek is dat niet weggelegd kan worden voor het uit is. Hij zorgt voor een ongelofelijk warm, wat vreemd sfeertje. Vreemd, voor de mensen rondom hem, maar niet voor Oof, zoals hij Ofelie noemt.

'Kieuw' moet het niet hebben van populariteit, maar des te meer van sfeer.  Die sfeer maken van 'Kieuw' een van die zeldzame boeken dat wel eens een klassieker zou kunnen worden. Een boek dat nodig is, los van wat goed in de markt ligt, met reeksen her en der, spin-offs over vampiers, en wat nog meer. In een tijd waarin boekenlevens almaar korter worden, en kwantiteit en populariteit vaker belangrijker lijken dan kwaliteit. al verdient “Kieuw” wel van harte de DJP 2014.

Kieuw / Saskia Maaskant.- Leuven : Davidsfonds Infodok, 2013.- 234p.- ill.- ISBN 978 90 5908 518 3 - 15+