maandag 25 september 2023

Kinderboekenweek "Bij mij thuis" (1)

Hier zijn Ari en Loek! 

Ari en Loek zijn twee ondernemende kleuters die samen met de moeder van Ari en de vader van Loek een nieuw samengesteld gezin vormen. Van daaruit vertrekken de Vries en Verstegen om vrolijke herkenbaarheid te bieden over waar kleuters mee bezig zijn, zoals het zorgen voor huisdieren (Ari heeft een kat die Kanarie heet, Loek een cavia die Tijger heet.), en het bezoeken van een bouwmarkt.

Eerder schreef de Vries al over Ari en Loek in “Ari en Loek krijgen een wolf”.

 “Hier zijn Ari en Loek” is een vrolijke verhalenbundel met veel aandacht voor mooie  en rijke taal. Dit boek zal zich ongetwijfeld goed laten voorlezen. Er is aandacht voor het gevoelsleven van kinderen, zonder daarom zuiver taalgebruik te vergeten. 

Willekeurig dit boek openslaan om dit te ondersteunen lees ik op pagina 31 dat een hoofdstuk “Samengezin” heet. Eten wil bij kleuters weleens moeilijk verlopen, en dat is bij Ari en Loek niet anders. 

“Iedereen zit aan tafel met een bord voor zich. Daar liggen aardappels op, wortels en een paar bruine balletjes. Guus heeft gekookt. ‘Een lekkere maaltijd voor ons nieuw gezinnetje’. ‘Gezinnetje’? Loek snapt het niet (…)” 

Een nieuw samengesteld gezin

De karakters van het hele nieuw samengestelde gezin komen mooi uit de verf, maar met uiteraard meer oog voor de hoofdpersonen Ari en Loek. Die echter goed geleid worden door hun respectievelijke moeder (die op een school met wel duizend leerlingen werkt, en daardoor soms wel erg moe en verdrietig kan zijn) en vader. Deze laatste kent zijn zoon ook erg goed, en hij weet dat die het lastig heeft om ergens uit logeren te gaan.

De verhalen worden voorin het boek opgelijst, en vormen soms een geheel, en soms niet. Dat laatste gaat daardoor wat de mist in als er in twee verschillende verhaaltjes – die elkaar niet opvolgen -  terugkomt dat Ari’s moeder in een school met wel 1000 leerlingen werkt.

opvallend is de gelaagdheid van dit boek. De Vries en Verstegen gaan geen thema uit de weg: thema’s als depressies (omdat Ari’s mama soms heel moe wordt van haar werk), en zorgen door de aanwezigheid van haar dochter voor wat lichtheid in dit geval. De uitstap naar de bouwmarkt is dan weer een zeer verwachte situatie als Loek er moet plassen, en in de bouwmarkt de afdeling van de toiletten tegenkomt.

Het brulmannetje

Boosheid is ook een thema dat tot twee keer terugkomt, en de omgang hiermee blies me een beetje van mijn stoel: zonder over het hoe en wat te oordelen kan de Vries aantonen dat boos zijn een heel gewone emotie is, waar je als ouders wel wat mee kan: “Ik moet de trui met de brandweer” (…) Wanneer Jikke, de moeder van Ari, Loeks gevraagde trui niet meteen kan vinden, duikt het brulmannetje op. Dat kriebelt in Loeks buik, en die vindt dat niet aangenaam. En toch. Loek gaat schoppen en slaan, tot zijn vader hem aanmaant om zijn tong uit te steken, waarop dat brulmannetje zit te zitten. De Vries oordeelt hiermee niet over hoe en wat, maar toont hoe je met onaangename situaties kunt omgaan en ze een plekje kunt geven. (“Het mannetje op zijn tong springt op en neer: ‘Hier staat geen brandweer op, schreeuwt het woedend’”) De paginagrote illustratie ernaast geeft deze boosheid een eigen gezicht.

Ari is een beetje wijzer dan Loek, en je merkt als lezer dat ze samen toch moeten wennen aan de nieuwe situatie en hun nieuwe gezin. Want Ari moet ook dealen met opmerkingen: over haar naam, en over hoe groot het huis is waar ze met haar moeder komt wonen. Maar Ari is een beetje een mini Pippi Langkous, die overal wel een antwoord op heeft. Zonder daarom irritant te zijn.

Illustraties

Jeska Verstegen maakte kleurrijke en soms grappige paginagrote illustraties die een beetje doen denken aan de tekenstijl van Fiep Westendorp, maar toch geheel  mee haar eigen stempel op dit boek  drukt. Zij bewees haar kunnen als auteur zelf ook al met “Ik zal je bewaren.”

“Hier zijn Ari en Loek” is een erg verrassende verhalenbundel die in zuiver taalgebruik zonder wijzend vingertje over hoe opvoeden kan werken, of hoe mensen moeten omgaan met wat ze tegen wil en dank meemaken in hun leven, mooie verhalen meegeeft aan heel veel lezers. Ik hoop dat veel mensen (grote of wat kleinere mensen) de boeken over Ari en Loek ontdekken.

Hier zijn Ari en Loek / Yvonne de Vries ; Jeska Verstegen.- Hoorn : Hoogland & Van Klaveren, 2020.- 120p. : ill.-  ISBN 978 90 8967 339 8. 4+ voorlezen, zelf lezen 7+