zondag 15 maart 2009

Paniek in de bieb / Eoin Colfer

Willem is een jongetje dat vier broers heeft. Wanneer die in de zomervakantie allemaal thuis zijn, en elk twee vriendjes meebrengen, lopen er soms vijftien jongetjes bij hem thuis rond. Of ze hangen in de gordijnen. Of ze moeten allemaal tegelijk naar de wc… Daaraan wil Willems moeder iets doen, de laatste keer met vijftien jongetjes in huis, allemaal onder de elf jaar, was een beetje te wild geweest. Er werd beslist dat er geen jongetjes meer kwamen spelen… Moeder beslist dat haar twee oudste kinderen, Willem en zijn broer Martin, de zomer zullen moeten doorbrengen in de bieb… De bieb, dat is vooral verschrikkelijk omwille van mevrouw Kan. Ze heeft een aardappelkanon, waarmee ze kleine jongetjes het leven zuur maakt…
Erg grappig boek, met goed gedoseerde humor, die nooit vergezocht lijkt. De jongetjes in dit gezin worden raak getypeerd, en vooral hoe hun situatie is wanneer ze elk twee vriendjes meebrengen. De bieb? Daar willen Martin en Willem niets over horen, vooral omdat hun kleine broertjes er NIET heen moeten. Trouwens, wat moet je tijdens de zomer elke dag twee uur in de bieb? Boeken zijn saai!
Het hele boek baadt wat mij betreft een beetje in een Roald Dahl sfeertje. Tot de tekeningen toe. Die zijn sprieterig, en doen een beetje aan een stripverhaal denken. Toch zorgen ze mee voor de grappige sfeer van dit boek.
Ook de volwassenen, en dan in het bijzonder Mevrouw Kan, bijgenaamd “Het kanon”, vanwege haar aardappelkanon waarmee ze volgens alle kinderen uit de buurt, mee op kinderen schiet, moet het ontgelden. Ze is verschrikkelijk streng, en ze moet niets van kinderen weten.
De setting, een heel verhaal laten afspelen in een bibliotheek, het is gedurft, als je het mij vraagt. Hoe krijg je een boeiend boek dat zich afspeelt in de bib? Met Eoin Colfer lukt dit. Er gebeurt verder NIETS in het hele boek, het hele boek draait verder om twee jongetjes die het eng vinden om met een enge bibliothecaresse te zitten opgescheept. En ze zijn verplicht om twee uur vol te maken, tot hun moeder hen komt halen.
De jeugdbibliotheek bestaat uit één enkele kast met vier rekken. That’s it. Willem en Martin zijn ook verplicht om op het kleedje voor die kast te blijven. Toch proberen ze om weg te komen. Die trucs deden me een beetje de wenkbrauwen fronsen, niet om hoe ze uitgevoerd werden (met een trui rond je nek gebonden om geen geluid te maken.), wel over de afwikkeling: “Martin KLOM op de ONDERSTE plank, en kroop zo verder naar het volgende rek. Dat moet je me toch eens laten zien. Mevrouw Kan heeft Martin echter beziggezien, en ze betrapt hem. Nu zwaait er wat! Martin probeert er zich uit te praten, maar de bibliothecaresse weet wel beter! Martin is van het kleed afgegaan! Hoe mevrouw Kan wordt beschreven is ook erg leuk, je zou meteen bang voor haar worden. Maar ook hier geldt de regel die in veel kinderboeken vaak terugkomt: niets is wat het lijkt. Mevrouw Kan begrijpt aan het eind van het verhaal ook wel dat kinderen niet altijd stil kunnen zijn, en dat dat ook niet hoeft. Dat is de grote kracht van dit boek: lezen kan fijn zijn, de ouders proberen hun kinderen hiervan te overtuigen, maar de kinderen geloven er niets van, en al zeker niet als ze hun vakantie hiervoor moeten opofferen. Twee uur per dag in de bib doorbrengen? Dankjefeestelijk! Tot Willem en Martin vinden: “er was iets vreemd met de eerste zin van het boek: het was SPANNEND. “Teun Top, was de grootste reus van heel Friesland.” (Waaruit misschien kan opgemaakt worden dat de vertaalster van dit boek uit Friesland komt?) En dan komt er een keerpunt voor de jongens, en vinden ze lezen fijn. Maar dit komt niet vergezocht over, en alles klopt in dit verhaal. Alleen de titel mocht wel een ietsje minder uitnodigend zijn. Ik verwachtte eerder iets karikaturaals. Er gebeurt helemaal niets engs in de bib ofzo, en de jongens zijn helemaal niet zo erg in paniek als dat de titel laat uitschijnen, ze vinden het alleen wel eng om met een boze bibliothecaresse te zitten opgescheept, die uiteindelijk wel blijkt mee te vallen.Paniek in de bieb / Eoin Colfer ; vertaling Annelies Jorna ; illustraties Tony Ross.- Amsterdam : Pimento, 2006.- Oorspr. titel: The legend of Spud Murphy.- 109p.: ill.- ISBN: 90 499 2108 6