zaterdag 15 mei 2010

Airtime / Marc van Velzen

Sebastiaan, een jaar of 12, is pas uit Holten, een Hollands boerengat, naar Amsterdam, een Nederlandse grootstad. Zijn vader is beeldhouwer, en die hoopt dat Amsterdam hem nieuwe inspiratie zal geven. Het lukt Sebastiaan niet om vrienden te maken op school. En er is Jort, een ploert eersteklas, een haantje-de-voorste die de hele klas met zich meekrijgt. Jort moet niets van de boerenlul, die hij vindt dat Sebastiaan is, weten. Sebastiaan werd niet uitgenodigd op zijn verjaardagsfeestje, en hij voelt zich alleen. En dan gaat alles plots snel: Jort wil voor eens en altijd duidelijk maken wie de baas is: Als Sebastiaan een tatoeage durft te laten zetten, is hij aanvaard in de klas…


Zeer knap, zeer Nederlands verhaal. De mensen in dit boek zijn allemaal zeer werelds, vooral als je hun dialogen leest. Je hebt niet het gevoel dat je een kinderboek leest, maar dat is goed, dat geeft dit boek het soort cool over zich, dat het helemaal verdient. Het boek heeft een zeer zuiver taalgebruik, en het is ook geen boek dat persé goed moet bevonden worden voor de tien- a twaalfjarige doelgroep. De klassenstrijd die heerst is duidelijk aanwezig, maar niet meer dan dat: de leerkrachten op school zijn in dit boek aanwezig, maar maken geen deel uit bij wat de jongeren doen, dat moeten de jongeren helemaal zelf weten. Zelfs het zetten van een tatoage is geloofwaardig, en een auteur die naar populariteit zou hengelen, zou dit misschien NIET in zijn boek verwerken: je mag onder de zestien geen tattouage zonder toestemming van je ouders, en dat weet Toni ook. Maar hoe kan Sebastiaan nu de weddenschap winnen? Dan komt een rondje stunten met een BMX op de proppen… Wie van hen beiden zal winnen, zal de verhoudingen in de klas voor altijd veranderen. Maar dan krijgt Jort dat ongeval… Dat ongeval had overigens niets met de stunt te maken, en dat maakt het boek OOK weer zo geloofwaardig: De stunt wordt uitgevoerd in de tramremise ergens in Amsterdam (de stad heeft een prominente rol, met zelfs straatnamen toe, wat voor Vlaamse lezers waarschijnlijk geen herkenning zal oproepen, maar het stoorde me niet), en wanneer de bewaker Jort en Sebastiaan betrapt, rijdt Jort tegen een aankomende tram aan, waardoor hij in het ziekenhuis belandt. Judith, de vriendin van Jort, heeft alles gefilmd, en daar is Jort, wanneer hij uit het ziekenhuis komt heel erg bang voor: hij zal uit zijn rol als leiderfiguur vallen. Maar dat is zonder Judith gerekend: zij heeft zijn ongeval netjes uit het filmpje geknipt, ook al is dat niet gebruikelijk bij filmpjes op het net.

Zeer geloofwaardig boek over het leven op school, en vooral naast school. Over hoe je als nieuwkomer je plek moet veroveren, en over meetellen en niet meetellen. In het nawoord van Marc Van Velzen staat dat je goed moet nadenken over de stunts die in het boek voorkomen, dat ze gevaarlijk zijn. Van Velzen heeft vroeger deze dingen ook gedaan, zo schrijft hij.

Airtime / Marc van Velzen.- Amsterdam : Querido, 2009.- 157p.- ISBN 978 90 451 0982 4