De regen is warm / Joke Benoot

"De regen is warm", het debuut van Joke Benoot is een schot in de roos. Het is interessant, mooi, ontroerend, realistisch, en net lang genoeg. De personages gaan zonder het hun lezers te vragen, op hun huid zitten.

Het is een boek zonder illustraties. Dat is fijn, want je kan voor jezelf uitmaken hoe de personages er uiterlijk uitzien.

Mensen opzoek naar waar ze zijn

Joke Benoot vertelt over mensen die om de een of andere reden, en en op de een of andere manier, allemaal ontworteld zijn geraakt. Ana is Spanje ontvlucht, ten tijde van het Francoregime. Geert is kinder- en jongerenbegeleider bij de Giraf, een gezinsvervangend tehuis. Hij heeft een relatie met Lisa. Ze staan op het punt om ouders te worden. Chloë is zestien, en sinds ze na twee jaar onderbreking, toen ze bij Sandra, haar lerares, mocht wonen, terug is in De Giraf, praat ze niet meer. Maar Elias, half Elf, zoals hij zelf zegt, begrijpt haar heel goed. Hij woont al sinds zijn vierde in De Giraf, en hij en Chloë kennen elkaar ook al zo lang. Elias heeft een kleine zus, Amber, die wel in een gezin terecht is gekomen, nadat ze bij haar mama werd weggehaald. hun mama, Wendy, is omdat haar leven zo loopt, in een caravan op een camping gaan wonen.

Eén grote ontmoeting

"De regen is warm" leest als één grote ontmoeting met personages van vlees en bloed. Waarmee je kunt lachen en huilen, en vooral intens kunt (mee) voelen. Het verhaal speelt zich af in de Giraf, bij Wendy’s caravan, het bos bij het huisje van Ana, het huis van Geert en Lisa, waar alles zou moeten worden klaargemaakt voor de komst van de baby, maar Geert komt er maar niet toe om de kamer in te richten, en de weg tussen deze locaties.

Als Wendy aan het woord is, merk je dat meteen, omdat ze in de ge- en gij vorm praat. Daarom kan het zijn dat De Giraf en de buurt, een buurt in Vlaanderen is.

Het is een doorleefd verteld verhaal. Het is echt, zonder tranentrekkerig of zielig te zijn. Dat wil niet zeggen dat de personages het allemaal op hun manier, niet zwaar hebben.

In het begin is het door de verschillende vertelstandpunten, moeilijk om te volgen. Maar wie aan het woord is, is meteen ook de titel van een hoofdstuk, dus dat went snel.

De helaasheid der dingen voor jongeren

“De regen is warm” durf ik zomaar te benoemen als “De helaasheid der dingen” (een boek voor volwassenen over een jongen die bij zijn nonkels woont, samen met zijn oma, en ook heel hard moet zoeken om zijn plek te vinden) voor 12+. “De regen is warm” is in staat de lezer te laten zien dat het leven nooit zomaar een gouden glans heeft, en dat de weg voor sommigen onder ons altijd vol zal liggen met keien en boomwortels waar je op je gezicht kunt vallen zonder dat je daar zelf de hand in hebt: het overkomt je gewoon. Benoot geeft haar personages body mee, en laat hen over zichzelf reflecteren: Chloë weet bijvoorbeeld heel goed dat ze een instellingskind is, en voelt zich daardoor steeds een buitenstaander: “Ik zal altijd helemaal alleen zijn”. Dat hakt erin, maar zal voor sommigen onder ons een punt van (h)erkenning kunnen zijn. Ze kan  bij Ana terecht, als het haar op school allemaal teveel is geworden: ze vindt het daar oppervlakkig, en het stinkt er naar pis. Bovendien vind ze het een schande dat men jongeren acht uur per dag in een schoolgebouw opsluiten. 

Dat “De Giraf” haar de kans geeft om bij Ana, die manden vlecht, en haar eigen verhaal heeft, tot rust te komen, pleit voor De Giraf, en voor dit boek. Het biedt oplossingen, waar mensen misschien boven zichzelf mogen uitstijgen.

Elias

Elias is door wat hij allemaal heeft moeten meemaken, een beetje achter op zijn leeftijd. Hij is dol op het liedje “Papaoutai” van Stromae. Dat hij dit liedje als favoriet liedje heeft, is geen toeval. Niet voor hem, en niet voor de hele thematiek van dit boek. Elias heeft een heel eigen taaltje. Dit zorgt er echter niet voor dat wanneer hij aan het woord is, de lezer simplistische dialogen krijgt voorgeschoteld. Als Elias ratelt doet hij dat en en en. Hij heeft altijd “honger naar erwten”, spreekt geheime ie-taal met zijn zus, en vind het heel erg dat mama altijd beloofd dat ze zal komen, maar dat niet doet. Dat haar verhaal ook aan bod komt, maakt dat dit boek nergens eenzijdig is. 

Geen "hapslikweg"-boek, voor iedereen die zich weleens eenzaam of alleen voelt

“De regen is warm” is geen gemakkelijk hapslikweg boek, of een rollercoaster. Het is een boek dat er mag en misschien zelfs moet zijn.

Dit boek is voor iedereen die zich (ooit) alleen of eenzaam voelt. Of voor mensen die weten wat het is om te zijn zoals Elias of Chloë. (om bij de doelgroep van dit boek te blijven). Dat Ana, Geert en Wendy als volwassenen ook hun verhaal doen, maakt dat ook volwassenen van dit boek kunnen genieten. Het regime van Franco mag dan al misschien ver van het bed van 12jarigen zijn, misschien herkennen volwassen dit wel. Ook daarom is “De regen is warm” een goed boek: het kan veel mensen aanspreken. En als het niet “veel” mensen aanspreekt, laat het dan die enkeling of de eenling zijn, die het wél aanspreekt.

De regen is warm / Joke Benoot.- Hasselt : Clavis, 2019.- 184p.- ISBN 978 90 448 3515 1