zondag 27 november 2011

Exit / Tim Kestens

Bas (De Koning), Thijs (De Puistige Prins), Jelle (Mister IQ) en Finn (De Blonde Ridder): vier jongeren die in hun zestienjarige leventje steeds opzoek zijn naar fun.  Die fun wordt ook wel bereikt met een jointje en xtc, waarna ze met z’n vieren weten dat ze in een zalige roes zullen belanden.  Ze plannen dingen voor de fun waarnaar ze steeds opzoek zijn: er wordt een krantenwinkel overvallen, Sinterklaas moet eraan geloven, en omdat Finn zo van vuur houdt, en hij dat eigenlijk al jaren vergeten is, wordt zelfs brand gesticht op de heide.  Nu komen ze zelfs in de krant, zonder dat de brandweer erachter hoeft te komen dat zij de heide in brand staken.  Kicken!  Maar hun laatste  daad gaat te ver.  Veel te ver.  En dan valt het vriendengroepje uiteen, en worden de vier vrienden op hun verantwoordelijkheden gewezen.    
Tim Kestens biedt zijn lezers met “Exit” een puzzeldoos aan.  De namen van de vier vrienden worden slechts met mondjesmaat genoemd, er is vaker sprake van hun bijnamen, waardoor je als lezer constant alert moet blijven, en slechts heel geleidelijk bij de plot van het boek uitkomt.    Het boek wordt verteld in wisselend vertelstandpunt, met hoofdstukken die titels dragen als “Vampiertanden”, of “Cool als een ijsbeertje”. De wisselende vertelstandpunten, worden bovenaan de bladzijden weergegeven met de naam van het personage dat aan het woord is. Tussen de hoofdstukken door lees je cursief wat er voorafging aan hun laatste daad, de daad die zoveel te ver ging.

Kestens zit op de huid van zijn personages, en slaagt er met verve in om hen met een grote geloofwaardigheid tot leven te brengen.  Het is namelijk niet omdat je als auteur een stel zestienjarigen schetst, dat je dat niet met vuur kunt doen, of dat je hen ongeïnteresseerde pubers moet laten zijn.  Het bewijs hiervan zien we in “Exit.”  Deze jongeren komen op een ochtend aan op school, en het gonst er.  “Leon is overleden”.  En meteen merkt de lezer dat dat onze vier vrienden raakt, en dat zij vooral niets mogen zeggen.  Tussendoor wordt er gewoon school gelopen, en krijgen we een inkijk in het gewone leven van de vier.  Bas is een “prikkeldraadhomo”, en zeker geen knuffelig type waar de meisjes graag mee zouden pronken dat hij een vriend van hen is.   Finn heeft een absoluut ongeïnteresseerde moeder, die wel steeds wil horen van haar zoon dat hij haar vraagt hoe haar dag was, maar die het niets interesseert dat Leon is overleden, en dat dit Finn raakt.  Ze komt niet verder dan “Heb je hem goed gekend”?  Als Finns antwoord “Nee” is, is dat voor haar minder erg, zo lijkt het wel.  Soms haat hij zijn vader ook wel, maar meestal vindt hij hem wel een geschikte papa.  Thijs’ moeder is daarentegen wel aanwezig, en is wel in staat om haar zoon eens lekker vast te pakken als hij dat nodig heeft.  De ouders van Jelle zijn in het boek gewoon aanwezig, en het gezin woont langs het kanaal.
Door het boek in het gewone decor van een huiselijk leven en het schoolleven te zetten, heeft Kestens  met “Exit” een voltreffer geschreven, die dichtbij jongeren blijft, maar ook volwassenen kan aanspreken.  Kestens slaagde erin om de leefwereld van “zijn” jongeren weer te geven zonder moraliserende vinger.  Ze experimenteren met drugs, en ze  zijn vooral bezig om hun eigen hachje te redden, en toch kan Kestens hen een ziel meegeven, zodat de lezer ook intens kan meeleven met hen.  Vereenzelvigen lukt niet meteen, en dat heeft dan weer te maken met het gegeven van de “puzzeldoos” die Kestens de lezer aanbiedt met “Exit”. 

Exit / Tim Kestens.- Hasselt : Clavis, 2011.- 112p.- ISBN 978 90 448 1560 3.- 14+