In het Antwerpse Centraal Station wacht Arjun op de trein waaruit zijn Juma zal stappen. Het is twee dagen voor kerstmis, en hij en Juma willen thuis eindelijk vertellen dat ze samen zijn. Eerder was het de tijd er niet voor, er waren – en er zijn nog steeds – problemen genoeg thuis. Bovendien heeft hun plannetje niet gewerkt. Ook dat wil Arjun Juma vertellen, als ze uit de trein stapt, en ze elkaar zedig op de wang hebben gekust, want onstuimig zoenen in het openbaar, dat doen ze nooit. Maar Juma wordt heel erg bang: bang om het thuis te vertellen, bang om het nog erger te maken dan het al is. En ze vlucht. Weg van Arjun, de metro in. Terwijl ze heel goed weet dat Arjun heilige schrik heeft om in de metro te zijn, en bij benadering in alle ruimtes waar hij zich niet kan bewegen zoals hij dat zou willen. Want Arjun, dat is een tracteur: ze springen, duikelen over allerlei hindernissen. Zal hij erin slagen om Juma in te halen, dan wel bovengronds? En dan?
“Niet zonder liefde” speelt zich af in Antwerpen Centrum,
tot in de flat van Marie-Louise op Linkeroever.
Voor wie in Antwerpen woont biedt “Niet zonder liefde” een feestje van
herkenning op. Tel daarbij waar het in
het leven om draait, de liefde, en zie daar: “Niet zonder de liefde”.
Marita De Sterck schreef met “Niet zonder liefde” alweer een
boek dat nooit door iemand anders zou kunnen worden wat het nu is: een typisch
Vlaams boek, waar ge en gij de dienst meermaals uitmaken. De Sterck vertelt haar verhaal in wisselende
vertelperspectieven, waarbij Arjun de ik-persoon is. De Sterck als blijft auteur soms te vaak
aanwezig, en Arjun komt als het ware door haar gratie tot leven. Dat De Sterck “Niet zonder liefde” ook als
antropologe heeft bekeken: het zou me niet verwonderen. Anderzijds slaagt De Sterck er op deze manier
van vertellen, als aanwezige auteur dus, ook in om nooit een oordeel te vellen
over wat haar personages doen. Ze doen
wat ze doen, en dat heeft zeker consequenties, maar ze laat ook ruimte om haar
personages rustig tot oplossingen te laten komen, al dan niet met de hulp van
de personages rondom Juma en Arjun.
Er is ook Marie-Louise, Juma’s oma, die in een flat op
Linkeroever woont, Nora, de moeder van Arjun, die net een nieuwe man in haar
leven heeft, waar Arjun en Juma niet zo blij mee kunnen zijn. Want Nora kan geen man bij zich houden, en
haar nieuwe vriend is de vader van Juma.
Het moet niet zwaarder worden, en dat is ook wat Juma dwarszit: hun
plannetje heeft niet gewerkt, en de lezer mag er van mij helemaal zelf
achterkomen dat het een ongelofelijk snood plannetje is. Nu moet Juma én vertellen aan haar
depressieve moeder (Céline) dat zij en Arjun samenzijn, én dat haar haar vader,
Celine’s ex, dus, een vriendin heeft, die dan nog eens de moeder van Arjun
is. Dat Céline depressief is, dat kan de
lezer samen met Juma alleen maar heel jammer vinden: Celine is zwanger geweest
van Juma’s broertje, toen Juma elf was, maar dat broertje zou nooit kunnen
hebben overleven buiten de veilige schoot van zijn moeder… En daar kan Celine maar niet overheen komen,
hoewel Marie-Louise vindt dat ze uit haar nest moet komen voor Juma. Want een half kind, dat telt niet mee, vind
ze. Marie Louise heeft harde
standpunten, maar ook al veel meer levenservaring. Zelf moet ze ook voort zonder haar man René,
zijn asse bewaart ze in een koekendoos met een bakker op, omdat haar René
vroeger ook bakker was. Bovenal is
Marie-Louise een vrouw van vlees en bloed, iemand die tracht om een
uiteengevallen gezin bij elkaar te rapen.
Doorheen het boek komen de mensen rondom Juma en Arjun aan
het woord, elk hoofdstuk wordt verteld door een ander personage, en in een
ander perspectief. Dit zorgt voor een
intense leeservaring, waar de tochten van Juma en Arjun doorheen verweven
worden, beiden op weg naar de flat van Mo, om te bekomen, en om te beslissen of
ze het thuis zullen vertellen, dat zij dus wel eerst samen waren, VOOR Arjun’s
moeder iets begon met Juma’s vader.
Doormiddel van flashbacks, die echter niet met een cursieve
letter of een ander onderscheid worden weergegeven, komen we meer te weten over
waarom Juma zo bang is, en waarom Arjun blokkeert als hij niet kan bewegen,
springen en duikelen, en waarom een rit in de metro uren kan duren. En we komen meer te weten over de mensen
rondom Arjun en Juma, die allemaal, met vallen en opstaan, er het beste van
moeten maken. Dat maakt van “Niet zonder
liefde” een niet zo makkelijk te behappen boek voor wie minder leeservaring
heeft.
Achterin het boek staat een kaartje met daarop de route die
Arjun en Juma beiden volgen.
Marita De Sterck mag dan al iets té aanwezig blijven als auteur: ze slaagt er als geen ander in haar personages te begrijpen, zonder over hen te oordelen.
Niet
zonder liefde / Marita De Sterck.- Amsterdam : Querido, 2012.- 163p.- ISBN 978
90 451 1319 7 - 15+