Hoe kan je van een visje houden?

Tim Gladdines schreef voor "Vissenkind" er was "Hoe het kwam dat ik Emma een blauw oog sloeg", over twee buitenbeentjes van tien en veertien. Daarna volgde een broeierig verhaal over twee broers, "Koning Valentijn"

"Vissenkind" is een bijzonder boek, in blauw- en geeltinten. En soms met een klein beetje meer kleur. Dat komt omdat Astrid Verplancke zich heeft uitgeleefd in haar illustraties voor dit boek.Een koning en een koning die al alles hebben, behalve een zwembad met een glijbaan (wel al drie zonder), willen graag een kindje. Maar dat kan niet. Of toch?

Wanneer de koning jarig is, komt een lakei aanzetten met een kinderwagen. Daarin: een vissenkom met Vissenkind erin. De koning is meteen dol op zijn zoon. Dat het een zoon is, daar is de koning helemaal niet van overtuigd, net als of hij wel van een vis zal kunnen houden. Want Vissenkind is glibberig, en hij moet altijd in het water. Hoe moet dat als hij later koning moet worden?

"Vissenkind" heeft alle kenmerken van een sprookje, helemaal met koningen en koninginnen, die naast de twee koningen wonen.

Toch is dit boek zoveel meer. Het laat zien dat er soms niets te kiezen valt, en dat je toch van een ander kunt houden, ook al is die anders dan jij, of het anders wil doen dan wat je in gedachten had. Er zijn voor de ander komt ook stevig naar voor. Want de koning en de koning wennen aan Vissenkind. Maar hij is zo klein, en de wereld is veel te groot voor hem. Het lukt hem nooit... Ook al krijgt hij thuis alle liefde, en viskommen met glijbaantjes in waar strikken rond zitten. Op een dag, na een tijd waarin zomers en winters kwamen en gingen, kan Vissenkind praten. En dan komt de tijd voor de koningen om hun zoon los te laten. Hij is groot gegroeid, en past al lang niet meer in zijn vissenkom. De koningen twijfelen opnieuw. Zal het hun zoon lukken, in de grote wereld?

Nadat ze hun zoon naar de rivier hebben gebracht, gaat er een jaar voorbij, dat wel een eeuw lijkt te duren. Een tijd waarin de koningen erg hun best doen om Vissenkind niet te missen. Maar de rivier stroomt naar de horizon, en de horizon is wijd weg. Vissenkind komt nooit meer terug, daar zijn de koning en de koning heel zeker van. De koning zegt het met een stem die wilde huilen. De koning vindt dan weer dat hij dat niet mag zeggen, met een stem die niet wil huilen.

Om elkaar tot steun te zijn, komt deze prachtige dialoog tot stand. Het is mee de kracht van dit boek dat op die manier zelfs poëzie kan zijn:

"Toen pakte de koning zijn hand en zei: 'Misschien is missen ook een fijn gevoel'

'Wat!?' riep de koning en hij trok zijn hand weer los. 'Hoe kun je zo harteloos zijn! Missen is verschrikkelijk. Ik ben zo verdrietig.'

De koning omhelsde de koning.

'Missen betekent dat je heel erg van iemand houdt. Dat is toch een fijn gevoel?' "

"Dagen, weken, maanden. Het missen duurde vreselijk lang. De tijd deed pijn"

De begeleidende prent toont in een cirkelvorm in het blauw de koning en de koning, en grote handen die omhelzen. De illustraties vormen een verlichting (voor de tekst of voor de koningen die hun Vissenkind zo missen?), maar zorgen er ook voor dat "Vissenkind" nooit té zwaar op de hand is.

En na een paar jaar is Vissenkind terug. Met Els. Een visserskind. Ze heeft Vissenkind opgevist. En ze willen trouwen. Dat vinden de koning en de koning maar niets. Waarom kan hun Vissenkind niet met een goudvis trouwen? Waarom wil hij met een els trouwen? "Ik ben geen els, ik heet Els", is de repliek van Els. Maar Els is drie keer groter dan Vissenkind. En een meisje. Na rijp beraad strijkt de koning over zijn hart, en geeft hij toe, want de koning en de koning, die passen toch ook?

Al deze elementen maken dat ik van "Vissenkind" nog net niet van mijn stoel donder. Om zoveel rijkdom in één prentenboek te stoppen, zonder dat het overdadig wordt of aanvoelt. Dit boek is een ode aan anders zijn. En aan aanvaarden dat je soms niks te kiezen hebt, dat het leven niet zomaar kan worden uitgestippeld, maar je het op je bord krijgt, en ermee moet dealen.

Voor wie dit boek bedoeld is? Voor iedereen die het wil lezen. ik betwijfel of een kind van zes of zelfs vijf jaar, de leeftijd die het boek aanbeveelt om voorgelezen te worden, veel aan het verhaal als geheel, zal hebben. Zelf lezen vanaf acht jaar zie ik eerder wel gebeuren. Hoewel ik de laatste ben om een kind van vijf, als die het boek uit de boekenkast haalt, te zeggen dat ik het niet zal voorlezen, uiteraard. Je weet maar nooit. Of "over het hart strijken" zal opgepikt worden? Het missen en hoe poëtisch dit omschreven wordt? Eerst maar een voorgesprekje doen met kinderen, alvorens aan deze parel te beginnen. Die verdient dat namelijk, om volledig opgepikt te worden. Maar misschien kun je met een jong kind wel al samen eerst naar de prenten kijken.

Vissenkind / Tim Gladdines ; Astrid Verplancke.- Wielsbeke, de Eenhoorn, 2019.- zonder paginanummering.- ISBN 978 6291 439 1