vrijdag 10 mei 2013

Wonder / R.J. Palacio






Dit is een boek over een erg sterke, jonge persoonlijkheid. Hij is tien, en hij heet August, Auggie voor vrienden en familie. Zijn familie bestaat uit mama, papa en zijn oudere zus (Oli)Via. Auggie is geboren met een ernstige gezichtsafwijking. Hij heeft veel operaties achter de rug, maar hij blijft er heel vreemd uitzien (‘Ik ga niet beschrijven hoe ik eruitzie. Wat je ook denkt: ik weet bijna zeker dat het erger is.’) Mensen schrikken heel erg als ze hem voor het eerst zien, of ze kijken weg.

Als hij tien is, gaat hij voor het eerst naar een gewone school. Auggie is vooral bang dat mensen hem zullen pesten.

R.J. Palacio schreef een boek over een jongen met een gezichtsafwijking. Ze verbloemt niets, en ze maakt de dingen ook niet mooier dan ze zijn. August wordt erg gepest op school, en mensen doen er alles aan om hem niet aan te raken of aan te kijken. Summer is de enige die vanaf dag één bij hem aan tafel zitten, tijdens de lunch in de kantine.
“Wonder” is opgedeeld in acht delen. Elk deel wordt ofwel door August verteld, ofwel door mensen uit zijn omgeving. Elk deel krijgt op die manier een andere ik-verteller, en een ander perspectief van kijken naar August. Allemaal vertellen ze meer over het leven met August. Summer vertelt dat ze die eerste dag uit medelijden bij hem aan tafel is gaan zitten, maar dat ze al snel zag dat August een fijne jongen is. Dat anderen haar daarom links laten liggen, komt hard aan, en laat zien hoe hard kinderen voor elkaar kunnen zijn.
“Wonder” is een pracht van een boek. Allereerst omdat August zo’n sterk personage is. Hij wil vooral heel gewoon leven, maar loopt heel vaak tegen een muur aan. Daarom is Halloween ook zo’n fijn feest voor hem: dan kan hij met een masker over straat lopen, en ziet niemand hoe hij eruit ziet.
Dat maskers ook een hoop ellende kunnen meebrengen, wordt duidelijk wanneer August niet als Boba Feth uit Star Wars naar de klas komt, maar als de gemaskerde uit de film “Scream”. Hij hoort andere onherkenbare klasgenoten met de stem van Jack en Julian vertellen hoe ze werkelijk over hem denken. Mensen van wie hij dacht dat het vrienden waren.
Palacio neemt haar tijd voor “Wonder”. Om August te laten openbloeien. De eerste maanden zijn maanden van pesten en “kampen” tussen leerlingen: leerlingen die wel met August willen omgaan, mensen die vinden dat je De Pest hebt als je met August omgaat, en neutrale mensen. De lijst met mensen met De pest is in de eerste tijd op school, het langst. Maar mensen krijgen genoeg van pesten, en wanneer de schoolfilm eraan komt, en August zelfs voor het eerst drie dagen niet thuis zal slapen, krijgen leerlingen die op school bijna nooit met August omgaan, hem te zien zoals hij is. Hij mag er dan al raar uitzien, maar hij is bovenal een doodgewone jongen van tien.
Opvallend is de algemene rijpheid van de klasgenoten van August. Meisjes zijn er op tien vaak al bezig met hoe ze door jongens worden gezien, en omgekeerd. Al zijn er ook anderen, die de jongens liever nog wat op afstand houden, en zich bezighouden met knikkeren. Ook hun gesprekken tijdens de lessen zijn vrij volwassen te noemen.
Al deze elementen opgeteld maken van “Wonder” een erg knap boek, zonder ooit tranentrekkerig te worden. Door wie August is, en door de sterke personages rond hem, wordt “Wonder” ook nooit sensationeel. “Wonder” heeft alles wat een goed boek nodig heeft. Vanaf 15 jaar, maar absoluut ook een must voor volwassenen.
Het boek is in twee verschillende uitvoeringen verschenen. Een lichtblauwe cover toont een gezicht met één oog, met daarboven de titel en zwart haar. De andere versie toont een schommelend jongetje, van de rug af gezien, met daaronder de niet mis te verstane boodschap: “Never Judge a book boy by his it’s cover face”
Wonder/ R.J. Palacio ;  vertaald door Esther Ottens.- Amsterdam : Querido, 2013.- 352p.- Oorspronkelijke Engelse titel: Wonder.- ISBN 978 90 451 1416 3