dinsdag 26 april 2022

Het Dorp van de Zwaluwen / Marc De Bel

Oradour-Sur-Glane, Frankrijk, 10 juni 1944. Denise, 24 jaar fietst door het dorp. Zij heeft als enige weet van de geruchten uit Saint Junien, verderop, dat de Nazi's wraak zouden willen nemen om de dood van een hoge pief uit hun rangen. Maar wat zouden ze in Oradour moeten komen zoeken? Van de oorlog hebben de inwoners hier nauwelijks last gehad, en eten is er ook voldoende. Maar later die dag vallen de Nazi's nietsontziend dit vredige dorp binnen, om alles en iedereen weg te vagen...

Alle inwoners uit dit dorp zijn hoofdpersonages. De Bel focust op vier van hen. Denise, 24 jaar op de dag dat alles in haar dorp verandert, lerares. Armand, 29 jaar op 10 juni 1944, bakkersknecht en libero bij de plaatselijke voetbalploeg. Ten tijde van dit verhaal ligt hij met een gebroken been op bed en kan zo goed als niks uitrichten. Roger Godfrin, een deugnietje van acht, en Robert Hébras, die monteur en middenvelder van de plaatselijke voetbalploeg is.

In wisselende perspectieven van deze personages volgen we de dag tussen 10 juni, 13u05, en 11 juni, 10u15.

"Het Dorp van de Zwaluwen" is niet zomaar een verhaal. Alles wat in dit boek beschreven wordt, is zo goed als allemaal echt gebeurd. Het hele dorp is op die éne dag in juni 1944 van de kaart geveegd, en er blijft zo goed als niets meer van over. Om deze gruwel nooit te vergeten, is na de oorlog de ruïne gebleven zoals ze was, en kun je dit museumdorp bezoeken.

"Het dorp van de Zwaluwen" is geen boek om even tussendoor te lezen. Marc De Bel heeft echter al meermaals bewezen dat hij van vele markten thuis is. Hij schreef een doorleefd boek, dat je soms moet wegleggen omdat het zo heftig is. Te weten dat het allemaal zo goed als echt gebeurd is, en zeker door de getuigenis van Robert Hebras, die nu 97 is, die achterin dit boek is opgenomen, maakt dat het allemaal nog dichterbij komt. De wil om te leven is bij alle 'personages' aanwezig, en ze zullen zich als het zou kunnen, niet zomaar laten doen. De Bel's schrijfstijl en hoe hij vooral Roger Godfrin als deugnietje van het dorp neerzet, maakt dat het af en toe toch een heel klein beetje lichter wordt.

Net dat maakt dit boek zo echt, en zo doorleefd. Hier is geen plaats voor veel vrolijkheid, en het laat eens te meer zien waartoe mensen in staat zijn. Er is trouwens geen antwoord op het "Waarom?" "Hier is geen waarom" van wat zich in dit dorp heeft afgespeeld.

"Het dorp van de Zwaluwen" mag dan geen non-fictie zijn, en verhalend in opzet, Marc De Bel heeft er zijn kunnen als schrijver helemaal ingestopt. Hij vertelt het verhaal in zijn zo eigen stijl, zonder daarom niet respectvol met dit gegeven om te gaan. Zijn personages komen voor de lezer van nu helemaal tot leven. Het is goed dat deze verhalen ook verteld blijven worden. Achterin het boek staat een uitgebreide bronnenlijst.

Voor mensen die meer willen weten over Wereldoorlog II erg dichtbij huis, zou dit boek zeer geschikt kunnen zijn. Ook als eerste kennismaking met Marc De Bel, trouwens, of nadat je een kolderverhaal van hem las, als "De zusjes Kriegel". Dit laatste is een boek voor mensen vanaf een jaar of 11. Toegegeven, beide verhalen zijn compleet niet naast elkaar te leggen, ik wil alleen aantonen dat De Bel toch wel een zeer veelzijdig schrijver is. Meer in het genre van "Het dorp van de Zwaluwen" lezen? Dan kun je opteren om "Ule: ik was 14 in 1914" te lezen. Deze boeken zijn geschikt vanaf 14 jaar. "Ule" vertelt het verhaal van De Bel's grootmoeder. "Marie, codenaam Jeanne" volgt op dit boek, om tenslotte het drieluik af te sluiten met "Mette"

Het dorp van de Zwaluwen / Marc De Bel.- Brasschaat : Pelckmans, 2021.- 200p.: (foto's).- ISBN 978 90 6383 309 7